Een markt in een lagere versnelling
Nieuwe gegevens onthullen dat de groei in de eerste twee maanden van 2024 in lijn ligt met de cijfers van eind 2023, terwijl de omweg rond Afrika en verhoogde CO2-uitstoot zorgen voor extra uitdagingen en mogelijke kostenstijgingen in de scheepvaartindustrie.
De marktgegevens voor februari 2024 zijn nu beschikbaar, waardoor we de cijfers van januari en februari samen kunnen analyseren. Dit is essentieel omdat het Chinese Nieuwjaar niet elk jaar op dezelfde datum valt, en door de maanden te combineren kunnen we een meer accurate vergelijking maken over de jaren heen.
In 2024 zagen januari en februari een groei van de wereldwijde containervervoersvolumes van +10,7% vergeleken met vorig jaar. Dit lijkt indrukwekkend, maar wanneer we 2024 vergelijken met 2019, vóór de pandemie, is de groei slechts 8,1% over vijf jaar. Dit komt neer op een gemiddelde jaarlijkse groei van slechts 1,6%, wat in lijn ligt met het groeipercentage van de laatste vier maanden van 2023. Kortom, de groei is niet bijzonder sterk.
Stijging in het aantal schepen zorgt voor een minimale neerwaartse druk
Een belangrijke vraag is hoe de omweg rond Afrika de vraag beïnvloedt. Dit kan worden gemeten in TEU*Miles wereldwijd. De groei bedraagt 33% ten opzichte van vorig jaar, maar slechts 27% vergeleken met 2019, wat neerkomt op een gemiddelde jaarlijkse groei van 5%. Deze groei komt grotendeels overeen met de toename in de grootte van de containervloot.
Dit betekent echter dat naarmate er meer schepen in 2024 worden geleverd, er een lichte neerwaartse druk op de vrachttarieven zal zijn, tenzij de vrachthoeveelheden toenemen. Dit komt overeen met de al waargenomen neerwaartse druk op de spotprijzen, vooral op de hoofdroutes vanuit Azië in de afgelopen maanden – hoewel deze nog steeds aanzienlijk hoger zijn dan vóór de crisis in de Rode Zee.
Gevolgen van verhoogde CO2-uitstoot kunnen extra belastingen veroorzaken
De omweg rond Afrika verhoogt de CO2-uitstoot voor routes van en naar de EU. Rederijen moeten hierover rapporteren en belasting betalen onder de nieuwe ETS-regels, wat hogere kosten voor de verladers betekent. Grote mondiale rederijen varen nu al 16 weken via Zuid-Afrika, wat de EU-gerelateerde uitstoot met 8% verhoogt voor 2024. Als de crisis in de Rode Zee aanhoudt tot eind 2024, kan de CO2-uitstoot met maximaal 28% stijgen. Zelfs een stijging van 8% zal de uitstoot van containerrederijen terugbrengen naar het niveau van 2019, wat de vermindering van de afgelopen vijf jaar tenietdoet.
Deze ontwikkeling kan aanzienlijke politieke gevolgen hebben in de EU. Hoewel rederijen door de Houthi's in de Rode Zee geen andere keuze hebben dan via Zuid-Afrika te varen, kan de focus politiek gezien verschuiven naar de stijgende CO2-uitstoot. Dit zou kunnen leiden tot verhoogde CO2-belastingen of andere mechanismen, naast de al overeengekomen maatregelen.
Importeurs en exporteurs in de EU zouden nu al moeten nadenken over hoe hun toeleveringsketen wordt beïnvloed door extra CO2-heffingen op de scheepvaart vanaf 2025 of 2026, naast de al bekende verhogingen.
Verbetering van punctualiteit als teken van stabilisatie
De punctualiteit van containerschepen wereldwijd verbeterde marginaal met 3% in februari vergeleken met januari. Hoewel de daadwerkelijke punctualiteit nog steeds laag is, duidt deze kleine verbetering erop dat de nieuwe routes via Zuid-Afrika beginnen te stabiliseren. Verdere verbeteringen in punctualiteit kunnen de komende maanden verwacht worden, hoewel met langere geplande transittijden.
Sinds Maersk en Hapag-Lloyd hun nieuwe Gemini-netwerk vanaf 2025 aankondigden, hebben ook de Ocean Alliance en THE Alliance hun netwerken voor 2024 en 2025 aangekondigd. Een significante verandering is dat de grote overslaghaven in Hongkong bijna volledig wordt overgeslagen als directe aanloophaven op bijna alle grote routes.
Bekijk hier onze zeevrachtoplossingen